دخل و تصرف در حریم و بستر رودخانه ها از عمده دلایل سیل در کشور است، حریم رودخانه ها و مسیل ها در استان زنجان پاکسازی می شوند - وبلاگ اخبار و رویدادها

به گزارش وبلاگ اخبار و رویدادها، ساخت وساز های غیرمجاز و احداث باغات در حریم و بستر رودخانه ها مانع جریان طبیعی آب شده و در نتیجه باعث خسارت و سیل در راستا رودخانه ها می گردد .

به گزارش از ، ساخت وساز های غیرمجاز و احداث باغات در حریم و بستر رودخانه ها مانع جریان طبیعی آب شده و در نتیجه باعث خسارت و سیل در راستا رودخانه ها می گردد .

بسیاری از منازلی که در حوادث سیل اخیر دچار مشکل و خسارت شدند دقیقاً در حریم بستر سیلابی رودخانه احداث شده بودند اکثرا عرض رودخانه در کشور تا 150 متر تصرف شده اند و در نتیجه دیگر آن رودخانه ها استعداد راهنمایی آب را ندارند و آب بیرون می زند و خساراتی های سنگینی را به بار می آورد، امید است حوادث اخیر درسی برای مدیران حوزه زمین، آب، کشاورزی، محیط زیست و شهرداری ها در کشور باشد که تحت هیچ شرایطی و به هیچ قیمتی اجازه تجاوز به عرصه های سیلابی رودخانه ها را ندهند.

مدیر کل بحران استان زنجان در تبادل نظر با خبرنگار از، گفت:در بارندگی های اخیر یکی از اصلی ترین نگرانی ها ودغدغه های موجود مناطق مسکونی روستایی و مناطقی که در حریم بستر رودخانه قرار داشتند بود.

وی اضافه کرد: با توجه به حوادث سیل اخیر در کشور شناسایی و آزاد سازی مناطق مسکونی حریم رودخانه ها یکی از مهمترین مصوبات شورای هماهنگی مدیریت بحران استان است که در دستور کار آب منطقه ای و فرمانداران نهاده شد.

وی افرود: در همین زمینه اقدام به پاکسازی مسیل گاوازنگ شده است که تا چند روز آینده این راستا بازگشایی خواهد شد.

وی ادامه داد:با توجه به اینکه در طول مسیل گاوزنگ درختکاری شده بود پاکسازی از خود سمت شروع شده و تا میدان ارتش ادامه خواهد داشت.

باقری گفت: با توجه به اینکه که پیش بینی می گردد سال جاری سد گاوازنگ سرریز گردد پاکسازی طول این مسیل باعث می گردد که آب راستا طبیعی خود را طی کند واز داخل شهر خارج شده و به سمت زنجانرود برود.

این مقام مسئول اظهار کرد:پاکسازی مسیل گاوازنگ با هماهنگی های لازم با دادستان ونیروی انتظامی آب منطقه ای استان و همکاری شهرداری در حال اجرا است و اینکار با الویت مکانی در مناطق حساس و پرخطر سطح استان نیز پیگیری و عملیاتی خواهد شد.

مدیر کل بحران استان همچنین توضیح داد:برنامه مدیریت سیلاب توسط وزارت کشور به وزارت نیرو ابلاغ شده و تمامی شرکت های آب منطقه ای در سراسر کشور موطف به عملیاتی کردن برنامه هیا تملک و آزاد سازی حریم بستر رودخانه ها و مسیل ها هستند.

باقری با بیان اینکه در بارندگی های اخیر 141 ملیارد تومان خسارت به مناطق مسکونی استان وارده شده است گفت: خسارت ها اغلب در مناطقی با مصالح غیر مقاوم وخشتی بوده است.

وی با بیان اینکه خسارت های ناشی از بارندگی ها و سیلاب کاهش یابد به همکاری مردم احتیاجمندیم و در این زمینه از روستائیان استان می خواهیم که از تسهیلات 25 میلیون تومانی و با باز پرداخت 15 ساله و با نرخ سود 4 درصد در جهت مقاوم سازی منازل مسکونی خود استفاده کنند.

مدیر کل بحران استان زنجان تصریح کزد: به نظر می رسد مقاوم سازی یکی از بهترین روش ها برای کاهش خسارت ها در مقابل سیل و زلزله است و واز طرفی هم رونق فراوری و اشتقال را برای استان به همراه خواهد داشت.

برخورد با ساخت و ساز های غیرمجاز در حریم رودخانه ها

رضاپور مدیر عامل شرکت منطقه ای استان در تبادل نظر با خبرنگار از، با بیان اینکه 83 درصد سرزمین استان زنجان در حوزه رودخانه قزل اوزن واقع شده است،گفت: بقیه سرزمین زنجان نیز در حوزه ابهررود واقع شده است.

مدیر عامل شرکت منطقه ای استان بر نقش بیش تر سهم عامل انسانی در بروز خسارت های سیل اخیر در کشور تا کید کرد.

رضاپور با اشاره به ساخت و ساز های غیرمجاز در بستر حریم و رودخانه های استان اضافه کرد:بعداز 20 سال خشکسالی، بارندگی های اخیر باعث احیاء اکثر دشت ها و تالاب ها و دریاچه های کشور شده است و طغیان رودخانه ها، خسارت جبران ناپذیری به سازه های غیرمجاز در بستر رودخانه ها وارد خواهدکرد، لذا بایستی با همیاری دادستانی، استانداری و همکاری و همراهی رسانه های گروهی، نسبت به آزادسازی بستر و حریم رودخانه ها اقدام نمود.

این مقام مسئول اضافه کرد: منطقه گاوازنگ جزو مناطقی محسوب می گردد که اگر باران سنگین ببارد شهر را تهدید می نماید در این زمینه به سازمان نظام مهندسی ساختمان استان بابت احداث ساختمان جدید خود در راستا سیلاب منطقه گاوازنگ اخطار های لازم داده شده است.

ضرورت بازگشایی و لایروبی مسیل ها و رودخانه ها

احمدی مدیر دفتر مهندسی رودخانه های شرکت آب منطقه ای زنجان نیز در تبادل نظر با خبرنگار از ، گفت: شرایط توپوگرافی و پستی و بلندی موجود اراضی سبب ایجاد شبکه ای از آبراهه ها و مسیل ها و رودخانه های متعدد در کشور شده است برهمین اساس در این استان نیز حدود 5هزار کیلومتر آبراهه، مسیل و رودخانه اصلی وجود دارد که جریانات آبی در فصول بارندگی بصورت موقت و دائم در آن ها جریان می یابد. این آبراهه ها بعنوان شبکه تخلیه کننده رواناب های سطحی ناشی از بارندگی عمل کرده و نقش عمده ای در جمع آوری و راهنمایی رواناب ها وزهکشی مناطق مختلف ایفا می کنند.

وی اضافه کرد:هر آبراهه، مسیل و رودخانه دارای میزان مشخصی بستر و حریم می باشند که بر اساس قانون توزیع عادلانه آب، معین آن بعهده وزارت نیرو (شرکت های آب منطقه ای) بوده و اراضی بستر رودخانه ها و مسیل ها جزو مشترکات و در اختیار حکومت اسلامی می باشد.

به گفته احمدی حدود بستر و حریم رودخانه ها و مسیل ها با در نظر دریافت شرایط آبگذری مطمئن و ایمن و بر اساس شرایط آب وهوایی و هیدرولوژی حوضه های آبریز آن ها در هرمنطقه محاسبه ومعین می گردد و وظیفه ساماندهی، لایروبی و نگهداری رودخانه ها و مسیل ها در نقاط شهری به عهده شهرداری ها و درمناطق روستایی به عهده دهیاری ها و بنیاد مسکن انقلاب واگذار شده است.

وی توضیح داد:هر گونه تغییر در ابعاد بستر و حریم رودخانه ها و مسیل ها و یا تغییر راستا آن ها می بایست با آنالیز امکان عبور ایمن رواناب ها و شرایط توپوگرافی منطقه صورت گیرد درغیر اینصورت تبعات جبران ناپذیری بدنبال خواهد داشت.

این کارشناس بیان نمود: در استان زنجان مطالعات معین حد حریم و بستر رودخانه های مهم استان شامل حدود 810 کیلومتر شامل قزل اوزن، قلعه چای، زنجان رود، حسن ابدال، سجاسرود، ایجرود، ابهر رود وکینه ورس به انجام رسیده و حرایم در هرنقطه از رودخانه های یاد شده برای سیلاب های با دوره های بازگشت متعدد معین شده و نقشه های آن در دسترس می باشد.

احمدی گفت: متاسقانه بروز خشکسالی در دهه های گذشته منجر به خشک شدن و کاهش شدید رواناب در رودخانه ها و مسیل ها شده و اغلب کشاورزان حاشیه آن ها با تصور ادامه خشکسالی و عدم امکان بروز جریانات آبی و طغیان رودخانه ها، نسبت به پیشروی و تصرف وکشت وکار درداخل بستر و حریم این منابع خدادادی اقدام کرده و همچنین اراضی یاد شده در برخی موارد توسط اشخاص سود جو وفرصت طلب مورد سوء استفاده نهاده شده است که این شرایط منجر به کاهش عرض مورد احتیاج و به تبع آن کاهش ظرفیت آبگذری رودخانه ها شده است.

وی ادامه داد: این شرایط در مناطق جمعیتی نیز مصداق داشته به نحویکه در توسعه مناطق شهری و روستایی به این امرمهم توجه چندانی نشده و نهایتا منجر به انسداد کامل اغلب مسیل ها و آبراه ها در داخل شهر ها و روستا ها شده و یا به چند کانال راهنمایی آب در سطح شهر ها تبدیل شده است که وضعیت نگهداری و بهره برداری آن ها نیز دارای شرایط مطلوبی نمی باشد.

این کارشناس گفت: در حال حاضر بدلیل سرپوشیده بودن قسمت های عمده کانال های درون شهری، امکان لایروبی و پاکسازی داخل آن ها بسیا سخت و درمواقع بسیاری غیر ممکن می باشد؛ بنابراین امکان آبگرفتگی در معابر شهری زنجان در مواقع بارندگی همیشه وجود دارد.

مدیر دفتر مهندسی رودخانه های شرکت آب منطقه ای زنجان برای انجام اقدامات حفاظتی در رودخانه های استان، اولویت اول آزاد سازی بستر و تامین حریم مورد احتیاج آن ها و سپس ساماندهی ازطریق ایجاد دیواره های حفاظتی در منطق آسیب پذیرو لایروبی و پاکسازی به منظور تامین ظرفیت آبگذری ایمن جریانات بهنگام و سیلابی می باشد.

وی اضافه کرد:با توجه به بارش های اجرا شده در نیمه اول فروردین ماه سالجاری و پیش بینی احتمال بروز سیل در مناطق مختلف استان، اقدامات مفیدی با همکاری سایر دستگاه های دولتی برای بازگشایی و لایروبی مسیل ها و رودخانه ها اجرا شده است.

این کارشناس آزاد سازی و لایروبی مسیل های واقع در حوضه آبریز بویین رود در شهرستان سلطانیه بطول: 1.5 کیلومتر-آزاد سازی و لایروبی مسیل پایین دست سد گاوازنگ بطول 500 متر-لایروبی مسیل های داخل شهر قیدار بطول:100 متر-لایروبی مسیل های واقع در روستا های شهرستان طارم:50 متر-لایروبی مسیل های واقع در مناطق مختلف شهرستان ایجرود:200 متر و بازگشایی ولایروبی مسیل های واقع در مناطق مختلف شهرستان ابهر از جمله این اقدامات می باشد.

احمدی معاون خدمات شهری شهرداریی زنجان نیز در تبادل نظر با خبرنگار از ، گفت:با توجه به قوانین و ضوابط حاکم معین بستر و حریم رودخانه ها بر عهده شرکت آب منطقه ای هر استان است.

وی گفت: متولی همه اقدامات از جمله پاکسازی و لایروبی بستر رودخانه های استان از جمله زنجانرود بر عهده شرکت آب منطقه ای است و شهرداری هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد و انجام هرگونه اقدام شهرداری در این مناطق حتما باید با مجوز شرکت آب منطقه ای استان انجام گردد.

معاون خدمات شهری شهرداری زنجان با اشاره به پاکسازی مسیل گاوازنگ گفت: در این زمینه شهرداری زنجان با ارگان های ذیر بط و شرکت آب منطقه ای همکاری ها و مساعدت های لازم را با در اختیار قرار دادن ماشین آلات و تجهیزات انجام داده است.

زهرا نصیری

ن

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان